5-Fluorouracil-Ebewe dawkowanie

Wybór odpowiedniego dawkowania oraz schematu leczenia zależy od stanu pacjenta, typu leczonego nowotworu oraz tego, czy 5-FU będzie podawany w monoterapii czy w leczeniu skojarzonym z innym rodzajem terapii. Leczenie należy rozpocząć w szpitalu. Całkowita dawka dobowa 5-FU nie powinna przekraczać 1 g. Zaleca się codzienne monitorowanie liczby płytek krwi i białych krwinek, a leczenie należy przerwać, jeśli liczba płytek zmniejszy się poniżej 100 000/mm3 lub liczba białych krwinek zmniejszy się poniżej 3000/mm3. Zwyczajowo dawkowanie ustala się na podstawie rzeczywistej masy ciała pacjenta, jeśli nie jest otyły, nie występują u niego obrzęki lub inne formy zatrzymania płynów, jak wodobrzusze. W tych przypadkach, jako podstawę obliczeń należy przyjąć należną masę ciała. 5-FU należy podawać we wstrzyknięciach dożylnych albo we wlewie dożylnym lub dotętniczym. Rak okrężnicy i odbytnicy. Dawkę początkową można podać w postaci wlewu lub wstrzyknięcia dożylnego, przy czym wlew jest korzystniejszy ze względu na mniejszą toksyczność. Wlew dożylny: dawkę dobową wynoszącą 15 mg/kg mc. (600 mg/m2 pc.), lecz nie więcej niż 1 g na infuzję, należy rozcieńczyć w 300-500 ml 5% roztworu glukozy lub w 300-500 ml 0,9% roztworu chlorku sodu i podawać we wlewie trwającym 4 h. Jeśli nie występują objawy niepożądane, wlew należy podawać przez kolejne dni, aż do osiągnięcia całkowitej dawki wynoszącej 12-15 g. Niektórzy pacjenci otrzymywali dawkę całkowitą do 30 g, przy maks. dawce dobowej wynoszącej 1 g. Leczenie należy przerwać, jeśli wystąpią objawy niepożądane ze strony układu krwiotwórczego i pokarmowego. 5-FU można też podawać w ciągłym wlewie przez 24 h. Wstrzyknięcie dożylne: dawkę 12 mg/kg mc. (480 mg/m2 pc.) na dobę można podawać we wstrzyknięciu dożylnym przez 3 dni. Jeśli nie wystąpią objawy niepożądane, w 5., 7. i 9. dniu należy podać produkt w dawce 6 mg/kg mc. (240 mg/m2 pc.). W leczeniu podtrzymującym stosuje się dawkę 5-10 mg/kg mc. (200-400 mg/m2 pc.) we wstrzyknięciu dożylnym raz w tyg. We wszystkich przypadkach leczenie podtrzymujące można podjąć dopiero po ustąpieniu objawów działań niepożądanych. Rak piersi. W leczeniu raka piersi 5-FU można stosować jednocześnie np. z metotreksatem i cyklofosfamidem lub z doksorubicyną i cyklofosfamidem. W tym schemacie dawkę 10-15 mg/kg mc. (400-600 mg/m2 pc.) podaje się dożylnie 1. i 8. dnia 28-dniowego kursu leczenia. Produkt można także podawać w postaci 24 h ciągłego wlewu dożylnego, w dawce wynoszącej zwykle 8,25 mg/kg mc. (350 mg/m2 pc). Inne metody podawania. Wlew dotętniczy: dawkę dobową 5-7,5 mg/kg mc. (200-300 mg/m2 pc.) produktu można podawać w ciągłym 24 h wlewie dotętniczym. Wlew dotętniczy można też stosować miejscowo, zarówno w leczeniu nowotworów pierwotnych, jak i przerzutów. Zaleca się zmniejszenie dawki u pacjentów: wyniszczonych; po ciężkim zabiegu chirurgicznym przebytym w ciągu ostatnich 30 dni; z zahamowaniem czynności szpiku kostnego; z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Stosowanie u dzieci: brak danych dotyczących stosowania leku u dzieci. Nie ma zaleceń dotyczących dawkowania 5-FU u dzieci. U osób w podeszłym wieku 5-FU stosuje się w podobnych dawkach, jak u pacjentów dorosłych.

Przedawkowanie
Objawy Ostre: reakcje psychotyczne, senność, nasilenie działania leków uspokajających, nasilona toksyczność alkoholu. Gdy konieczne jest stosowanie środków uspokajających, można podać dożylnie diazepam w małych dawkach (na przykład rozpoczynając od dawki 5 mg) monitorując jednocześnie układ krążenia i oddechowy. Przewlekłe: zahamowanie czynności szpiku kostnego aż do agranulocytozy i krytycznej małopłytkowości, skłonność do krwotoków, owrzodzenia przewodu pokarmowego, biegunka, wypadanie włosów. Leczenie Nie ma swoistego leczenia. Profilaktycznie należy podać koncentrat granulocytów lub płytek krwi we wlewie. Należy zwrócić uwagę na odpowiednie nawodnienie i diurezę; konieczne jest przywrócenie równowagi elektrolitów. Zwykle hemodializa nie jest konieczna. Pacjenta należy obserwować, aby jak najszybciej wykryć późne powikłania hematologiczne i żołądkowo-jelitowe. Następnie należy wdrożyć leczenie objawowe.

5-Fluorouracil-Ebewe przeciwskazania

Przeciwwskazaniami do stosowania 5-FU są: nadwrażliwość na 5-FU; zahamowanie czynności szpiku kostnego, zwłaszcza po radioterapii lub leczeniu innymi środkami przeciwnowotworowymi; poważne zmiany w składzie krwi; krwotoki; zapalenie jamy ustnej, owrzodzenie jamy ustnej i przewodu pokarmowego; ciężka biegunka; ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub nerek; choroby zakaźne o ciężkim przebiegu; ciężkie wyniszczenie; stężenie bilirubiny w osoczu powyżej 85 µmol/1. Podczas leczenia 5-FU należy unikać stosowania szczepionek zawierających żywe drobnoustroje.

5-Fluorouracil-Ebewe w ciąży

Nie dysponujemy wystarczającymi danymi na temat wpływu 5-FU stosowanego w monoterapii (bez innych leków cytotoksycznych, radioterapii) na przebieg ciąży. Kobiety stosujące w okresie ciąży ten lek w połączeniu z innymi potencjalnie szkodliwymi formami leczenia, rodziły zarówno dzieci z wadami, jak też zdrowe (nawet po podawaniu 5-FU w pierwszym I ciąży). W badaniach na zwierzętach wykazano teratogenne i toksyczne dla płodu działanie 5-FU u różnych gatunków zwierząt. Ponadto badania na zwierzętach dowodzą jego szkodliwego wpływu na płodność. Nie zaleca się stosowania 5-FU w okresie ciąży, szczególnie w I trymestrze. W każdym indywidualnym przypadku należy rozważyć oczekiwane korzyści w odniesieniu do potencjalnego zagrożenia dla płodu. Nie ma danych na temat przenikania 5-FU do mleka ludzkiego. Podczas leczenia należy zrezygnować z karmienia piersią.

Ciąża – trymestr 1 – Kategoria D
Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Ciąża – trymestr 2 – Kategoria D
Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Ciąża – trymestr 3 – Kategoria D
Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

5-Fluorouracil-Ebewe skutki uboczne

Zakażenia i zarażenia pasożytnicze: (niezbyt często) gorączka. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo często) leukopenia i małopłytkowość; należy zachować środki ostrożności opisane powyżej; (często) agranulocytoza, niedokrwistość, zahamowanie czynności szpiku kostnego. Zaburzenia układu immunologicznego: (niezbyt często) reakcje nadwrażliwości. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo rzadko) ryzyko rozwinięcia się ciężkich i długotrwałych działań niepożądanych wkrótce po rozpoczęciu leczenia 5-FU największe jest u pacjentów z małą aktywnością dehydrogenazy dihydropirymidynowej (DPD). Przyczyna niskiej aktywności enzymu, np. stosowanie inhibitorów DPD, jak enyluracyl czy lek przeciwwirusowy sorywudyna, nie ma znaczenia. Zaleca się oznaczenie aktywności DPD na początku leczenia. Zaburzenia układu nerwowego: (często) przemijający odwracalny zespół móżdżkowy obejmujący bezład, przemijający stan splątania oraz zaburzenia ruchowe pochodzenia pozapiramidowego i zaburzenia pochodzenia korowego, które ustępują zwykle po odstawieniu 5-FU; (niezbyt często) senność; (bardzo rzadko) zgłoszono przypadek leukodystrofii, która ustąpiła po natychmiastowym odstawieniu produktu. W grupie podwyższonego ryzyka mogą być pacjenci z niedoborem dehydrogenazy dihydropirymidynowej. W rozpoznawaniu leukodystrofii pomocne bywa obrazowanie dyfuzyjne (DWI – Diffusion-Weighted Imaging). Donoszono też o niedokrwiennym udarze mózgu związanym ze stosowaniem terapii skojarzonej (na przykład: 5-FU + mitomycyna C lub cisplatyna). Zaburzenia oka: (rzadko) zapalenie spojówek, nadmierne łzawienie, zwężenie kanalików łzowych, zaburzenia widzenia, światłowstręt, zapalenie nerwu wzrokowego. Zaburzenia serca: (niezbyt często) przypadki bólu w klatce piersiowej, niedokrwienie, zaburzenia zapisu EKG, zaburzenia czynności lewej komory; (rzadko) zawał mięśnia sercowego; (bardzo rzadko) wstrząs kardiogenny. Zaburzenia naczyniowe: (niezbyt często) krwawienie z nosa, niedociśnienie, zakrzepowe zapalenie żył. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) zapalenie błon śluzowych, w tym zapalenie jamy ustnej, przełyku, gardła, odbytnicy; (często) biegunki, nudności i wymioty występują często i mogą być leczone objawowo; jadłowstręt; (niezbyt często) owrzodzenie przewodu pokarmowego, krwawienia; (bardzo rzadko) uszkodzenie komórek wątroby. Martwica wątroby prowadząca do zgonu. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) znaczna liczba pacjentów łysieje, lecz jest to zjawisko odwracalne; (niezbyt często) zapalenie skóry, zmiany skórne – np. przesuszenie skóry, pęknięcia, nadżerki, rumień, wysypkę, świąd, nadwrażliwość na światło, skórne odczyny uczuleniowe, przebarwienia, pasmowe przebarwienia lub odbarwienia w okolicach żył, uszkodzenie płytek paznokciowych z utratą paznokci włącznie. Jako niezwykłe powikłanie po wstrzyknięciu lub wlewie (ciągłym) dużych dawek 5-FU opisano zespół erytrodysestezji dłoniowo-podeszwowej. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) martwica kości nosa. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (niezbyt często) niewydolność nerek. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (niezbyt często) zaburzenia spermatogenezy i owulacji. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) zmęczenie. Badania diagnostyczne: (bardzo rzadko) nieliczne prace donoszą o wydłużeniu czasu protorombinowego po podaniu 5-FU i warfaryny. Gemcytabina może nasilać układowe działanie 5-FU.

5-Fluorouracil-Ebewe działanie i stosowanie

5-FU jest antymetabolitem. Jako antagonista pirymidynowy wpływa na syntezę DNA i hamuje podział komórki. 5-FU uzyskuje aktywność przeciwnowotworową dopiero po enzymatycznym przekształceniu w formy ufosforylowane – 5-fluorourydynę i 5-fluorodeoksyurydynę.

5-Fluorouracil-Ebewe przedawkowanie

Objawy Ostre: reakcje psychotyczne, senność, nasilenie działania leków uspokajających, nasilona toksyczność alkoholu. Gdy konieczne jest stosowanie środków uspokajających, można podać dożylnie diazepam w małych dawkach (na przykład rozpoczynając od dawki 5 mg) monitorując jednocześnie układ krążenia i oddechowy. Przewlekłe: zahamowanie czynności szpiku kostnego aż do agranulocytozy i krytycznej małopłytkowości, skłonność do krwotoków, owrzodzenia przewodu pokarmowego, biegunka, wypadanie włosów. Leczenie Nie ma swoistego leczenia. Profilaktycznie należy podać koncentrat granulocytów lub płytek krwi we wlewie. Należy zwrócić uwagę na odpowiednie nawodnienie i diurezę; konieczne jest przywrócenie równowagi elektrolitów. Zwykle hemodializa nie jest konieczna. Pacjenta należy obserwować, aby jak najszybciej wykryć późne powikłania hematologiczne i żołądkowo-jelitowe. Następnie należy wdrożyć leczenie objawowe.